Thượng tướng tuổi Ngọ và trăn trở thời bình

Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh Ông là Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh, nguyên Ủy viên Trungương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại biểu Quốc hội khóa XIII, chủ toạ Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam. Ông sinh năm Nhâm Ngọ (1942), quê thôn Đồng Kênh, xã Văn Tố (Tứ Kỳ, Hải Dương). Nợ nước, thù nhà Một chiều cuối đông 2013, tại hội sở Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam (Hà Nội), câu chuyện giữa lớp hậu sinh chúng tôi với vị Tướng già, có lúc là những trận đánh ở mặt trận Bình - Trị - Thiên năm nào, khi lại đầy ắp những trằn trọc thời ngày nay. Ở tuổi 71, trông ông vẫn còn khỏe, tư thế giản dị, giọng nói nhẹ và ấm. Ông bảo, đời binh nghiệp của mình cũng bão táp, vất vả nhưng rất đáng kiêu hãnh. Rồi ông kể, những năm chống Pháp, quê ông nằm trong vùng tạm chiếm. Đầu tháng 10/1950, quân Pháp tổ chức nhiều trận càn trấn áp, khủng bố, quyết diệt, san phẳng các làng kháng chiến, khu du kích của ta. “Trong một trận chống càn, bố tôi - một cán bộ du kích địa phương đã cùng đồng đội tranh đấu đến những viên đạn rút cục và hy sinh” - Tướng Rinh nhớ lại. Cha hy sinh khi ông mới tròn 8 tuổi, em gái ông mới lên 2. Mấy năm sau, mẹ ông tục hôn. Ông được ông bà nội đem về nuôi. Chiến tranh, giặc giã liên hồi, lên 10 tuổi ông mới vào học lớp vỡ lòng. Ông bà nội lần hồi nuôi ông học hết cấp I, rồi nối học cấp II. Đang đi học, lại là con trai độc nhất của liệt sĩ, đúng ra ông thuộc diện ưu tiên, không phải đi lính, nhưng với lòng căm thù giặc “đền nợ nước, báo oán nhà”, ông đã tự nguyện xung phong lên đường tòng ngũ năm 1961. Những cái Tết nơi chiến trận Trong 47 năm binh nghiệp, chiến dịch Tết Mậu Thân (1968) để lại trong ông nhiều ấn tượng nhất. Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh kể, khi đơn vị dừng chân tại trạm giao liên Cự Nẫm, Lệ Thủy (Quảng Bình), các mạ, các chị ở đây đã mang bánh chưng, quà Tết tặng cho cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị ăn Tết trước khi vào chiến dịch. “Ở đất lửa, nơi cây lúa, ngọn lang phải “lách” mảnh bom, mảnh đạn mới mọc lên được thì tấm bánh chưng mà các mạ, các chị mang cho chúng tôi nặng trĩu nghĩa tình. Tình cảm ấy như lời khích lệ những người lính lần đầu xung trận thêm quyết tâm giết giặc lập công”, ông hồi tưởng. Sau đó, chiến dịch diễn ra ác liệt và kéo dài suốt những ngày Tết. Đêm giao thừa, trong giây khắc thiêng liêng nhất, ngồi trong công sự dã chiến, ông cùng đồng đội càng xúc động khi nghe Bác đọc thơ chúc Tết qua sóng radio: “Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua. Thắng trận tin mừng khắp nước nhà…”. Lời thơ là sự cổ vũ, khích lệ ý thức, giúp quân ta chiến đấu và giành thắng lợi trong chiến dịch Mậu Thân 1968. Đến chiến dịch phản công Đường 9 - Nam Lào (1971), do yêu cầu nhiệm vụ tăng cường cho chiến trường miền Đông Nam bộ, đơn vị ông được lệnh ăn Tết Tân Hợi (1971) sớm. “Biết chúng tôi sắp vào trận đánh lớn, bà con nơi đơn vị đóng quân, ai có thứ gì cũng mang ra ủng hộ bộ đội. Nhà này cân nếp, nhà kia con gà, mớ cá sông…” - Tướng Rinh tâm can. Ăn Tết xong, toàn Trung đoàn tiến quân vào trận mạc. Lúc này, ông giữ cương vị Chủ nhiệm Pháo binh Trung đoàn 64, Sư đoàn 320. Chiến dịch kéo dài suốt 3 tháng, đơn vị ông lập được nhiều chiến công và được Đại tướng Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp và Thượng tướng Tổng tham vấn trưởng Văn Tiến Dũng khen đánh giỏi. Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh tặng quà các nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam Tri ân đồng đội Ngay từ khi còn công tác ở Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh đã là Đại biểu Quốc hội, vừa với nhân cách đại biểu tỉnh Hải Dương, vừa là Ủy viên Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội. Trên nghị trường, ông đã có những đóng góp hăng hái, đề xuất với Quốc hội xây dựng các chính sách như Pháp lệnh Ưu đãi người có công, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, Chế độ chính sách đối với người nhiễm chất độc da cam… Năm 2008, sau khi về nghỉ hưu, Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh còn phấp phỏng trằn trọc về những người đồng đội năm xưa bị nhiễm chất độc da cam/dioxin đang sống rất khổ đau và thiệt thòi. “Ngày còn ở trận mạc, khi thấy địch rải chất da cam, mình và đồng đội mới chỉ thấy da bị ngứa. Không ngờ, cái chất độc đó âm thầm ngấm vào thân con người, rồi di truyền qua bao đời. Nhiều đồng đội đã phải vật lộn với những di chứng của chất độc da cam. Và nhiều người khác nữa, sau khi cống hiến cả tuổi thanh xuân cho cuộc chiến giải phóng giang sơn, trở về đời thường, họ không được hưởng trọn niềm vui có một gia đình hạnh phúc với những đứa con khỏe mạnh...”, Giọng vị Tướng già trầm lại. Cùng năm đó, ông làm Chủ tịch Hội Nạn nhân Chất độc da cam/dioxin Việt Nam với mong muốn bảo vệ, viện trợ những nạn nhân chất độc da cam. Với vị thế, uy tín, sức ảnh hưởng của mình, những năm qua ông đã cùng với Ban Chấp hành Trung ương Hội Nạn nhân Chất độc da cam/dioxin Việt Nam đứng ra vận động các nguồn lực từng lớp được hơn 600 tỷ đồng để chăm chút, viện trợ, tương trợ cho các nạn nhân chất độc da cam/dioxin; bảo vệ và giúp cho những đối tượng về thủ tục giải quyết chế độ nạn nhân chất độc da cam. Đến nay, đã có 230 nghìn người được hưởng chế độ. “Vẫn còn hàng trăm ngàn người bị phơi nhiễm hoặc con cháu họ bị ảnh hưởng bởi thứ chất độc quái này chưa được hưởng các chế độ, chính sách của Nhà nước. Chũm của Hội cũng chỉ là hàng năm đi thăm hỏi, tặng quà và vận động các cá nhân, tổ chức giúp đỡ họ. Về lâu dài, Hội sẽ phối hợp với các tổ chức, đoàn thể gấp rút thẩm tra, xác minh để họ được xác nhận và được hưởng các chế độ của quốc gia” - Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh san sẻ. Trong cuộc thế binh nghiệp của mình, Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh đã tham dự hàng trăm trận đánh, giữ nhiều cương vị công tác từ cấp Tiểu đội đến cấp Sư đoàn, rồi Tư lệnh Quân đoàn 2 (1992 - 1994), Phó Tổng tham vấn trưởng (1995 - 1998), Thứ trưởng Bộ Quốc phòng (1999 - 2007). Ông được thăng quân hàm Thiếu tướng năm 1992, Trung tướng năm 1996, Thượng tướng năm 2004. Ông là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa VIII (1996-2001), IX (2001-2006) và Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa X (1996-2001), XI (2002-2007), XIII (2011-2016). Chủ toạ Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam (VAVA) từ năm 2008 đến nay. Minh Thành